Wątroba to organ wielozadaniowy. Odpowiada za trawienie, prawidłowy metabolizm, produkcję energii oraz filtrację toksyn. Każdego dnia musi radzić sobie z normalnymi produktami przemiany materii, a także chemikaliami środowiskowymi czy dietetycznymi. Kiedy wątroba jest przeciążona, nasza skóra bierze na siebie odpowiedzialność za usunięcie niektórych toksyn. Stąd już nasuwa się wniosek, iż wątroba to kluczowy narząd zaangażowany w utrzymanie zdrowej skóry. Przeciążenie wątroby toksynami może manifestować się na naszej skórze.
Wątroba a wygląd skóry
Zarówno skóra, jak i wątroba są narządami detoksykacyjnymi, które pomagają pozbyć się z organizmu toksyn. Na różne toksyny jesteśmy narażeni każdego dnia. Zanieczyszczenia powietrza, chemikalia w środkach czystości czy kolorowych kosmetykach, mikroplastik, kurz, bakterie i pleśń w domowym powietrzu, alkohol, papierosy, leki – z tym wszystkim nasza wątroba musi sobie codziennie radzić. Dodatkowo, zależnie od tego, jak na co dzień wygląda nasza dieta, możemy narażać się na toksyny pochodzące z dodatków do żywności, konserwantów czy pestycydów znajdujących się w jedzeniu. Z biegiem czasu toksyczne substancje gromadzą się w naszym ciele, a wątroba nie działa już tak skutecznie w całkowitym pozbyciu się ich z naszego organizmu. Gdy nadmiar toksyn gromadzi się w głębszych warstwach skóry, powoduje to stan zapalny objawiający się problemami skórnymi.
Jak skóra manifestuje problemy z wątrobą
Zdrowa skóra bez zmian zapalnych to oznaka zdrowego układu pokarmowego. Musimy zdawać sobie sprawę, że wszystko, czym karmimy nasze ciało jest ściśle powiązane z jego funkcjonowaniem. Żywność, leki czy alkohol trafiają przez przewód pokarmowy nie tylko do wątroby, ale także do pozostałej części układu trawiennego. Jednym z tych części są jelita, które zasiedlają bakterie, pierwotniaki, wirusy, drożdże i grzyby zwane mikrobiotą jelitową.
Mikrobiota jelitowa składa się z różnych mikroorganizmów, które normalnie współistnieją w jelicie człowieka i pełnią rolę utrzymywania homeostazy gospodarza. Jednakże, gdy homeostaza jest zaburzona, metabolity i składniki pochodzące z mikroflory jelitowej przenoszą się do wątroby i wywołują niekorzystne zmiany w wątrobie. Nieprawidłowa mikrobiota jelitowa jest związana ze wzrostem przepuszczalności jelit, a w konsekwencji z ekspozycją wątroby na składniki bakteryjne, mogące spowodować jej uszkodzenie.
Kiedy wątroba jest przeciążona oraz uszkodzona, staje się niezdolna do rozkładania toksyn. W taki przypadku ludzkie ciało dokłada wszelkich starań, aby usunąć te toksyny innymi drogami, w tym właśnie przez skórę. Może to powodować stany zapalne objawiające się egzemą, łuszczycą, trądzikiem, wykwitami skórnymi czy wysypką. Również takie objawy jak brązowe plamy na ciele czy szorstka i pomarszczona skóra sygnalizować mogą, że nasza wątroba nie działa prawidłowo.
Jak pomóc skórze
Aby nasza skóra była bardziej promienna i zdrowsza należy zacząć od poprawy zdrowia całego układu pokarmowego, w tym jelit i wątroby. Ważną kwestią jest to, aby zmniejszyć dzienne obciążenie toksynami, by wesprzeć wątrobę i proces detoksykacji organizmu. Jednak najważniejsze jest zastosowanie zdrowej diety, wspierającej zarówno wątrobę, jak i mikrobiotę jelitową oraz prowadzenie takiego tryb życia, który wspiera cały organizm. Oto kilka wskazówek.
- Unikaj żywności przetworzonej i bardzo tłustej, a także nadmiaru soli, cukru i kofeiny w diecie. Te składniki to ogromne obciążenie dla wątroby, które w nadmiarze mogą powodować nawet uszkodzenie tego organu.
- Wybieraj świeżą, najlepiej ekologiczną żywność z zaufanego źródła. Niech podstawą Twojej diety będą warzywa, owoce, nasiona roślin strączkowych, orzechy, ryby, owoce morza i białe mięso, a także pełnoziarniste produkty zbożowe, oliwa z oliwek extra virgin i świeże zioła. Dobrym modelem odżywiania, z którego warto czerpać inspirację jest dieta śródziemnomorska.
- Dbaj o nawodnienie organizmu, czystą i świeżą wodą. Zadbanie o wystarczającą dla Twojego ciała ilość wody jest ważne dla filtrowania krwi przez wątrobę i wspomaga detoksykację.
- Zrezygnuj z palenia papierosów i znacznie ogranicz alkohol. Wszelkiego rodzaju używki ludzki organizm traktuje jako truciznę. Jak powszechnie wiadomo, palenie papierosów niekorzystnie wpływa głównie na płuca, ale i wątroba mocno na tym cierpi próbując zneutralizować szkodliwe substancje. Za to częste sięganie po alkohol może skutkować trwałym uszkodzeniem wątroby.
- Regularnie uprawiaj umiarkowaną aktywność fizyczną. Ruch to doskonały sposób, aby wesprzeć wątrobę w oczyszczaniu ciała. Podczas ćwiczeń fizycznych wzrasta ciśnienie tętnicze, przez co więcej krwi jest pompowane w całym organizmie.
- Wysypiaj się i zadbaj o należyty odpoczynek w ciągu dnia. Regeneracja jest kluczowa, by organizm był w stanie odnowić narządy i tkanki.
- Jeśli nie masz ku temu przeciwwskazań regularnie korzystaj z sauny. To doskonały sposób na wyzbycie się toksyn przez skórę.
- Zmniejsz poziom stresu, jeśli jego ilość Cię przytłacza. Często cierpimy na nadmiar stresu, a racjonalne zarządzanie stresem jest istotną częścią zdrowego stylu życia.
- Unikaj stosowania syntetycznych kosmetyków i środków czystości, przejdź na naturalne produkty. Odciążysz tym wątrobę, której dostarczysz mniejszą ilość sztucznych składników, ale też nie narazisz się na dodatkowe podrażnienia skórne.
- Zrezygnuj z używania folii spożywczej, plastikowych butelek na wodę i pojemników na żywność, przestaw się na szkło lub stal nierdzewną. Mikroplastik, czyli małe kawałki plastiku powstałe w wyniku jego rozpadu, może gromadzić się w ludzkim ciele, a różne rodzaje tworzyw sztucznych mają wiele toksycznych właściwości.
- Regularnie wietrz w domu, szczególnie w sypialni. Wyzbędziesz się w ten sposób mikroorganizmów sprzyjających rozwojowi pleśni, grzybów i chorobotwórczych patogenów.
- Wypełnij dom roślinami, które pomagają oczyszczać powietrze. Poprawi to jakość mikroklimatu w Twoim domu.
- W miarę możliwości wystrzegaj się mocno zanieczyszczonych dróg i wychodź jak najwięcej na łono natury.
- Leki i suplementy diety bierz zawsze po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą. Nie nadużywaj ich i nigdy nie łącz leków z alkoholem.
- Posiłki jadaj powoli i dokładnie, w spokojnym otoczeniu. Uważne jedzenie sprzyja redukcji stresu i poprawie trawienia.
- Włącz do diety ostropest plamisty, zioło działające ochronnie na wątrobę, a także wspiera jej regenerację.
Jak widać, istnieje sporo rzeczy, które możemy zrobić, aby odciążyć wątrobę, co zaowocuje polepszeniem stanu skóry. Pamiętaj, że skóra jest odzwierciedleniem tego, co dzieje się w jej wnętrzu i aby o nią zadbać, musimy zadbać o siebie. Powyższe wskazówki będą działać z korzyścią nie tylko dla wątroby, ale dla całego organizmu, szczególnie mikrobioty jelitowej. Skutkiem, poza ładniejszą cerą, będzie lepsze samopoczucie i zdrowie.
Źródła:
[1] Hazin R, et. al. Recognizing and treating cutaneous signs of liver disease. Cleveland Clinic Journal of Medicine October 2009, 76 (10) 599-606.
[2] Godara S.K., et. al. Cutaneous manifestations in disorders of hepatobiliary system. Indian Dermatol Online J. 2017 Jan-Feb; 8(1): 9–15.
[3] Konturek P.C. Gut–Liver Axis: How Do Gut Bacteria Influence the Liver? Med Sci (Basel). 2018 Sep; 6(3): 79.
[4] Zelber-Sagi S, Godos F, Salomone F. Lifestyle changes for the treatment of nonalcoholic fatty liver disease: a review of observational studies and intervention trials. Ther Adv Gastroenterol 2016; Vol. 9(3) 392–407.
[5] Kargulewicz A, Stankowiak-Kulpa H, Grzymisławski M. Dietary recommendations for patients with nonalcoholic fatty liver disease. Prz Gastroenterol. 2014; 9(1): 18–23.
DIETETYK KLINICZNY, SPECJALISTKA ELITE POLSKA, PASJONATKA HOLISTYCZNEGO PODEJŚCIA DO ZDROWIA I PSYCHODIETETYKI. AUTORKA BLOGA MALGORZATAJUDEK.PL, GDZIE DZIELI SIĘ WIEDZĄ Z ZAKRESU ŻYWIENIA WSPIERAJĄCEGO PSYCHIKĘ, PSYCHODIETETYKI, PRACY Z CIAŁEM I EMOCJAMI ORAZ DIET ROŚLINNYCH. TERAPEUTKA MBCT (TERAPII POZNAWCZEJ OPARTEJ NA UWAŻNOŚCI) W TRAKCIE CERTYFIKACJI.
Małgorzata Judek-Bobowska
